[Truyện DG VN]Khối Tình Trương Chi hay Chuyện Anh Lái Đò

Mị Nương là một cô gái xinh đẹp tuyệt trần, con của một vị quan đại thần. Nàng sống mà như con chim bị giam lỏng bởi chiếc lồng khổng lồ chính là quan phủ nên lúc nào cũng tỏ vẻ buồn bã. Cha nàng thấy vậy liền cất cho nàng một ngôi nhà nhỏ ở bên con sông cạnh nhà để nàng ra đó hàng ngày cho đỡ ngột ngạt mà sinh bệnh nặng.

Nàng vẫn thường ra căn nhà đó thêu thùa, đọc sách. Nhưng thực ra nàng tới đó để nghemột giọng hát bí ẩn. Giọng hát ấy tuyệt hay, lúc bổng khi trầm làm Mị Nương phải say mê. Tiếng hát ấy là của Trương Chi - một anh thanh niên ở làng chài ven sông. Trương Chi có một giọng hát hay như vậy nhưng tướng mạo thì lại vô cùng xấu xí. Mị Nương thì không biết tướng mạo của người hát, nhưng nàng lại yêu say đắm giọng hát ấy, nàng không thể không nghe nó dù chỉ là một ngày thôi.

Bỗng có một thời gian tiếng hát không còn xuất hiện trên con sông kia nữa, vì quá thương nhớ tiếng hát mà nàng đổ bệnh. Đã rất nhiều vị đại phu có tiếng nơi kinh kì được cha nàng mời đến mà vẫn không tìm ra nguyên nhân của nàng nên họ không dám kê đơn. Bệnh tình của nàng ngày một nặng thêm.

Một hôm, vô tình cha nàng biết được chuyện về tiếng hát của anh thanh niên tên Trương Chi chính là nguyên nhân của căn bệnh của con gái. Ông liền mời chàng đến để chữa bệnh cho Mị Nương. Nhưng khi chàng đến phủ, ông thấy chàng xấu xí nên truyền lệnh chỉ được hát từ ngoài sân vọng vào chứ không được ra mắt Mị Nương để tránh cho nàng phải thất vọng. Và cứ chiều chiều, chàng lại cất tiếng hát, Mị nương nghe thấy tiếng hát quen thuộc thì hồi phục nhanh chóng như uống thuốc tiên. Rồi nàng khỏi bệnh và xin cha cho mời người hát ngoài sân vào để nàng cảm ơn. Bất đắc dĩ, cha nàng đành cho gọi chàng Trương Chi vào. Vừa thấy Trương Chi, Mị Nương đã vô cùng thất vọng vì dung mạo của chàng vô cùng xấu xí, toát lên vẻ nghèo hèn, đói khổ. Nàng bảo Trương Chi đi ra, và từ đó mất luôn tình cảm đối với giọng hát của chàng.

Trương Chi thì khi về nhà lòng luôn nhớ đến Mị Nương, chàng đem lòng yêu Mị Nương. Một hôm chàng tìm đến căn nhà nhỏ của Mị Nương và thổ lộ nỗi lòng mình với nàng. Nhưng, nàng từ chối. Trương Chi quá thất vọng liền ra bến sông tự vẫn. Những người bạn cùng làng chài vớt xác chàng và đem chôn. Đến khi bốc mọi người thấy một khối cầu, to bằng quả cam, trong suốt như pha bèn đem gắn vào mạn chiếc thuyền cũ của chàng.

Một lần tình cờ, cha Mị Nương đi ra bến sông, thấy có một viên hình cầu đẹp và sáng như ngọc ở mạn một chiến thuyền câu liền mua về rồi sai thợ ngọc làm thành chiếc chén uống trà. Nghe nói cha vừa đặt làm chiếc chén mới rất đẹp Mị Nương đòi cha cho dùng thử. Nhưng vừa rót trà vào, nàng thấy trong chén trà hiện lên hình bóng người xưa và tiếng hát văng vẳng đâu đây. Bất giác, hai dòng lệ tuôn rơi trên má nàng, và khi nước mắt rớt vào lòng chén, chiếc chén vỡ tan...

***

Chuyện Anh Lái Đò

Ngày xưa ở huyện Thanh trì, có một chàng học trò nghèo họ Nguyễn. Từ nhỏ, anh đã mồ côi cha, cửa nhà xa xút. Người mẹ phải tần tảo từng ngày, làm nghề chống đò ngang đưa khách qua sông nuôi con ăn học. Nhưng nghề đó không đủ nuôi cả mẹ liền con. Nhiều lúc, anh phải bỏ học, trở về chống đò thay người mẹ già, sức yếu.

Nhà anh chỉ là một túp lều con rách nát dựng bên sông. Nhưng bù lại anh rất hiếu thảo, chăm làm lại có giọng hát hay cùng vẻ đẹp trai khiến nhiều cô gái trong vùng phải say mê ngây ngất. Đối bên kia sông có dinh cơ của một phú ông họ Trần. Phú ông có một cô gái chưa chồng. Thỉnh thoảng cô vẫn gặp anh chàng học trò chống đò qua lại cho khách bộ hành. Thấy người hàn sĩ trẻ tuổi, nàng đâm ra quyến luyến. Nhất là những buổi đêm thanh, khi nghe tiếng hát của anh văng vẳng bên sông, nàng không thể cầm lòng. Một hôm nàng đánh bạo nhờ một con hầu thân tín mang một cái trâm và một chiếc quạt đến tặng người mà mình thầm mơ trộm tưởng. Nàng còn dặn chàng cứ nhờ người đến dạm hỏi, đã có mình tay trong, việc hôn nhân chắc thế nào rồi cũng sẽ thành. Anh từ lâu cũng có lòng thương với cô gái nọ, liền nhận tín vật định ước rồi thưa lại với mẹ. Bà mẹ bảo con:

- Con đừng có chơi trèo, kiểu chuốc tiếng cười vạ thân.

Nhưng anh khẩn khoản nói:

- Xin mẹ lo liệu chuyện này cho con, chúng con thương nhau thật lòng, chỉ mong sớm có ngày đoàn duyên.

Bà mẹ chiều con, nhờ một người khéo ăn khéo nói mang trầu cau sang thưa chuyện. Khi phú ông vừa nghe người mối ngỏ lời cầu thân, vẻ khinh thị đã hiện ra trên nét mặt. Phú ông không đợi hỏi ý con gái, trả ngay lễ vật lại. Người mối liền nói: "Thưa cụ, anh chàng họ Nguyễn bẩm tốt tính, vừa thông minh lại khôi ngô. Xin cụ xét cho". Hắn liền đáp một cách mỉa mai: "Con gái tôi ngu đần, xấu xí, đâu dám sánh duyên với người tài mạo tốt vời". Người mối vẫn bền chí ngồi lại, nhắc đến tương lai tốt đẹp của đôi vợ chồng một khi chàng trai hiển đạt. Nhưng phú ông vẫn gạt đi:

- Con gái của tôi không có số làm bà đâu, đừng nhiều lời vô ích. Rồi hắn đuổi khéo người mối về với câu thách:

- Muốn lấy con gái ta hãy mang ba trăm lạng vàng đến làm sính lễ.

Nghe người mối kể lại anh chàng vừa buồn vừa thẹn. Qua ngày hôm sau, anh thưa với mẹ, xin mẹ đi xa lập nghiệp. Ngày anh đi, người mẹ dặn :

- Mẹ đã sống tới từng tuổi này, chỉ mong sớm có ngày nhìn thấy con vinh hiển, con cháu đề huề để yên lòng nhắm mắt, nên lần này, mẹ sẽ chiều lòng con, nhưng nhớ đừng ham tranh với thiên hạ tránh rước vạ vào thân.

Anh cảm động, quỳ xuống từ biệt mẹ rồi bỏ nhà đi biệt. Lại nói chuyện cô gái phú ông thấy cha không thuận lấy làm buồn rầu, chưa biết tính thế nào. Đang cơn phiền muộn lại nghe tin người yêu đi mất, nàng vô cùng chua xót. Nàng đâm ra tưởng nhớ tiếng hát của anh chàng chống đò đến nỗi không có cách gì nguôi được. Dần dần vì thế sinh bệnh. Phú ông cố tìm thầy chạy thuốc, nhưng người nàng ngày một gầy mòn. Nụ hoa mới nảy cành không ngờ đã sớm héo tàn, rơi rụng. Phú ông thương tiếc sai người hỏa táng theo như lời trối của con. Khi gạt đống tro của người bạc mệnh, người ta tìm được một khối bằng cái đấu, đỏ như son và trong suốt như thủy tinh. Phú ông đưa về rồi sau đó thuê thợ tiện tiện thành chén trà dùng làm đồ thờ con gái. Mỗi lần pha nước vào chén trà người ta thấy có bóng anh con trai chống đò ngang ở trong đó. Biết là con gái chết vì tương tư anh học trò khó đến hỏi ngày nọ, phú ông rất lấy làm hối hận.

***

Anh chàng họ Nguyễn ra đi với hai bàn tay trắng. Trải qua khá nhiều ngày gian truân, cuối cùng anh làm môn khách cho một ông quan trấn tướng của triều đình đóng ở Cao Bằng. Anh giúp chủ nhiều việc đắc lực nơi biên thùy, nên được quan tướng hết lòng tin tưởng, trả công rất hậu, lại được mời về phủ trấn ở hẳn. Sau ba năm, anh để dành được 300 lạng vàng. Thấy trong tay đã có đủ tiền để cưới người yêu, một hôm anh xin phép trấn tướng trở về quê hương, rồi khăn gói lên đường. Không ngờ khi về đến nhà thì nghe tin người yêu đã không còn nữa. Anh sang nhà phú ông, nước mắt đầm đìa cả tay áo gấm. Phú ông hết lời từ tạ rồi đưa chén trà cho anh xem. Nghe kể chuyện, anh chàng lại càng thổn thức. Nhưng khi những giọt nước mắt rơi vào chén, chén tự nhiên tan ra huyết ướt đẫm cả tay.

Từ đó xuất hiện câu ca dao:

Nợ tình chưa trả cho ai,

Khối tình mang xuống tuyền đài chưa tan.

Tiểu Tuệ